Dünya BiyoÇeşitlilik Günü’nde Türkiye!

Yarın, 22 Mayıs 1992’de kabul edilen Biyolojik Çeşitlilik Sözleşmesi’ni anma günü. 32. yıl vesilesiyle yine nutuklar atılacak, bildiriler yayımlanacak. 2024’ün teması “Planın Parçası Olun”! Tüm paydaşlara biyolojik çeşitlilik kaybını durdurma ve tersine çevirme yönünde bir eylem çağrısı yapılacak. İyi de durum nedir? İklim kaosu süregelirken, Türkiye gibi bioçeşitlilikte zengin ülkeler gereken tedbirleri alıyorlar mı? İçinizde “güldürmeyin bizleri” diyenler mutlaka vardır. Kan ağlayanlar da! Başlarını sadece, Dilkaya Deltası’nın Tatlı Suyunun karışarak çevresel tahribata yol açan Van Gölü yönünde mi çevirecekler, yoksa % 70’lere varan biyolojik çeşitlilikteki azalma olan diğer bölgeleride mi haritada işâret edecekler?! Geleneksel hayvancılığı gerileten, Türkiye’deki otlakların verimsizleşmesi sorununu mu dile getirecekler?! AKP iktidarının çevre bakanlığına yüzlerini çevirip, ‘altın ve bakır madenlerinin bulunduğu Ardahan ve Kars suları ve meraları tehdit altında’ neler yapıyorsunuz, ne gibi tedbirler almayı düşünüyorsunuz, diye mi soracaklar! Kıyamet (!) yakınlaştırılıyorsa bu sadece siyasetçiler yüzünden değil, çevre konusunda vurdumduymaz davrananların da yüzündendir. Takdir-i ilâhi bahanesine arkasına da saklanmayın emi?!(nö)

***

AB’nin Sağlık Alanında Yeni Kalkanı: Krizlere Karşı Tedbirli ve Hazırlıklı Olmak!

Brüksel’in sağlık alanındaki girişimleri, ilaç sektöründe daha rekabetçi, erişilebilir ve çevreci bir yapıya kavuşması için önemli adımlar öngörüyor. Son yıllarda yaşanan “ilâç kıtlığı” AB’nin ilaç endüstrisini daha sürdürülebilir bir geleceğe doğru yönlendirmesini ve küresel sağlık krizlerine karşı daha hazırlıklı olmasını zorunlu kılmıştı. AB şimdi öncelikle “İlaç Tek Pazarı” oluşturulması yolunda bir Kritik İlaçlar İttifakı kuruyor. İttifak, ilaçların arz güvenliği ve bulunabilirliğini artırmayı ve AB’nin üçüncü ülkelere karşı bağımlılığını azaltmayı amaçlıyor. Öncelikli hedeflerin başında, tüm hastaların güvenli, etkili ve uygun fiyatlı ilaçlara zamanında ve adil bir şekilde erişimini sağlamak. Peki bu yeni reform sürecinde atılması düşünülen sıradaki diğer adımlar neler?

***

Bilim ve Araştırma Alanında Türkiye-AB İşbirliği Ne Anlama Geliyor?!

Türkiye’nin teknoloji, inovasyon ve bilimsel araştırmalarda gösterdiği ilerlemenin ortaya konulması açısından değer taşıyor. İlerleyen süreçlerde AB programlarını ne denli ciddiye alacağını kanıtlıyor. Bu programları sadece finansal bir destek olarak görmeksizin, AB’yle eşit standartlara gelmek için bir araç olarak kullanma kararlılığını teyit ediyor. Türkiye’de yaşayan bilim insanları ve araştırmacıların Avrupalı paydaşlarıyla daha etkili bir şekilde diyalog kurması ve yeni iş birlikleri oluşturabilmeleri için vizenin kaldırılması gerektiğinin önemine işâret ediyor. AB’ye uyum sağlanmaya çalışılan en önemli konulardan biri olan yeşil ve dijital dönüşümün hızlandırılması zorunluğuna dikkat çekiyor. Dahası mı?

***

Kişisel Görüş Tüzel Kişiliklerin Görüşlerini Yansıtmaz Yasalarca Geçerli Değildir!

Arapça tabelalar Türkiye Cumhuriyetinde yasadışıdır. Altı milyon Arapça anadilli vatandaşımız var, rencide olurlar endişesi yersizdir. Arapça anadilli vatandaşlarımız Cumhuriyetimizin kuruluşundan önce de vardı. Harf devrimimizden rencide olduklarını işitmedik. Misafir Suriyelilerin rencide olmaya hakları yoktur ve olamaz. Ayrıca, her dildeki Kur’an müslümanlarca kutsaldır. Kuşkusuz herkes her konuda kişisel fikrini söyleyebilir. Ancak; özel ve kamu tüzel kişiliklerinin etkin yetkin kişileri; kişisel görüşlerini değil, temsil ettikleri tüzel kişiliklerin görüşlerini açıklamalıdırlar.

***

Muhatabı Farklı Üç Mektup. Ortak Yanı mı? Dünya; vur patlasın çal oynasın yeri değil.

İnsanların üç amaç için Dünyaya gönderildikleri anlaşılıyor: Bencilliklerini vicdanlarına borçlandırarak; doğru duyguyu, doğru düşünceyi, doğru davranışı bulsunlar. Zira, çocukluk, bir ömrün ilkbaharı, gençlik yazı, olgunluk sonbaharı, yaşlılık kışıdır. Oynama, öğrenme, tecrübelenme, ayrılmamaya direnme safhaları. Tamamında, genç dinamik enerjik, olgun bilgili ve tecrübelidir. Toplumları yücelten ise; gençlerle olgunların el eleliği ve dayanışma ruhunun güçlülüğüdür.

***

Türkiye Uzun Dönemli İklim Değişikliği Stratejisi Bakü’de Açıklanacak!

Nisan ayı AB’de son 12 ay üst üste kaydedilen en sıcak aylardan biri olarak kayıtlara geçerken, Avrupa Ülkelerinin İklim Krizine karşı yeterli siyasi eylemde bulunmadığına dait tepkiler süregeliyor. Türkiye’de ise Trabzon’un doğa harikası merkezleri iklim değişikliği felâketinin tehdidi altına girdi. Yenilenebilir enerji kaynaklarına ve özellikle de güneş enerjisine ilgi giderek yükselirken, elektrik üretiminde kullanılan ithâl kömür payı artıyor. Hem de kömürün iklim değişikliğinde oynadığı olumsuz rolün bilinmesine karşın. Türkiye; COP29’dan adil, kimseyi geride bırakmayan, dengeli kararların çıkması konusundaki beklentisinin yanı sıra 2024-2030 dönemini kapsayan azaltım ve uyum stratejileri ve eylem planlarının ülkemizin iklim hedeflerindeki uygunluğuna ilişkin stratejini belirleme çalışmalarını da sürdürmüyor değil. Hedef, Bakü’de açıklamak!

***

BOĞAZDA VİSKİ İÇEN OTOMOBİL HİÇ GÖRDÜNÜZ MÜ?

Hiç düşünce emeğini kullanarak Boğazda viski içmeye karar veren, lokanta masasına kurularak viski bekleyen otomobil gördünüz işittiniz mi? Yüzenini, balık tutanların bulunduğunu gördük diyenleriniz mi var yoksa! Bu Otomobilin Tüketim gücü; benzini, yedek parçası, bakım onarım gideriyle sınırlı. Oysa insanın ihtiyaçları sonsuz. İhtiyaçları sonsuz olan İnsanın tüketim gücü potansiyel olarak sonsuz. İnsan ekonominin olmazsa olmazı, her şeyi, kaynağı, kendisi. İşverenin net kazancının o işyerindeki işçilere prim olarak ödenmesiyle; emeği geçen işçiler aracılığıyla kas ve düşünce emekçilerine tüketim gücü aktarılarak, işçi ve işveren yararı sağlanarak, ekonomi sağlıklandırılmalıdır.

***

Casusluk ağına takılmayın Casus kime denir? Artık Ajan bile sanılabilirsiniz!

Casusluk Faaliyetleri ve Uluslararası Casusluk Suçu günümüzün dünyasında çok daha fazla önem kazandı. Tıpkı, Türkiye Toplumu üzerinde güdüldüğü izlenimi edindiğim « Duyarsızlaştırma Operasyonu » gibi. Ekseriyetiniz farkında bile değilsinizdir. « 5 duyu » olarak da adlandırılan; görme, koklama, işitme, tat alma ve dokunma işlevlerini erozyona uğratmak, yıpratmak veya tamamen yozlaştırmak için sizlerin üzerinde çalışanlar mevcut! Bilmenizde hem yarar hem de hayır var derim!

***

Bonne fête de l’Europe – Happy Europe Day – Avrupa Günü Kutlu Olsun 2024

Avrupa Günü bu yıl da, küresel düzeyde mevcut ve geleceği tehdit eden tehlike ve olumsuz gelişmelerin göltesi altında kutlanıyor. Kıtanın düzeni de özellikle Avrupa Seçimleri dolayısıyla günümüzde sorgulanıyor. Her ne kadar Genişleme Politikası Brüksel’de ivme kazanmış izlenimi yaratıyorsa da Türkiye’nin üyeliğine sıcak bakanlar fazla değil. Ankara’dan en üst düzeyde verilen mesajlarda bir kez daha ilişkilerin sağlam bir zemine oturtulması gerektiği hatırlatılıyor. AB’den, ahde vefa ilkesine uygun şekilde adil ve sonuç odaklı bir yaklaşım sergilemesi isteniyor. Türkiye’yi dışlayıcı politikaların, Avrupa Birliği’nin küresel güç olmasını olumsuz anlamda etkileyeceği uyarısı yapılıyor.

***

Yüksek Tüketim Seviyesi Yüksek Refah Anlamına Gelmiyor

Mutluluklarla dolu bir Gezegen düşleyenler var mı acaba içinizde? Değil bulunduğu ülkesinde, anavatanında günümüzün dünya koşullarında mutlu bir yaşam sürdürülmeyi, mutluluğun, tüketim toplumunu yaratanları daha da zenginleştirmek için “çırpınan” iki ayaklılar yerküresinde daha fazla harcama yapmaktan geçtiğine inananlar bile mutlaka vardır! İklimle bağlantılı hastalıklarla mücadele için fon peşinde koşanlar bulunurken. Çevreyle ilgili haber yapmak, 129 ülkede gerçekleştirilen bir anketin gösterdiği gibi gazetecilerden %70’inden fazlası için tehlike haline geldiğini kanıtlarken. 1 Mayıs gösterilerinde, işçileri ve iklimi koruyan adil bir dönüşüm çağrıları yapılırken. Banka kredileri, kredi kartlarıla bayram tatiline çıkanlar gerçekten mutlular mı acaba? Diyanet’in fiyatlarını belirlediği Kurban Bayramı’nda kesilecek kurbanlıklar için mi para harcayacaksınız yoksa ne kadar çok uzatılırsa artık bayram süresince kaçıp gidecek misiniz?

***

Türkiye’de Günümüzün Moda Deyimi ile Kaç Dirençli Kent Mevcut?!

Kentsel dirençliliğe sahip yerleşim merkezleri, günümüzün değişen koşulları karşısında kendilerini yer altında ve üstünde uyarlayabilen, yeni duruma göre dönüştürebilen, değiştirebilen ve geliştirebilenler olup, ekonomik, kurumsal, çevresel ve sosyal alanlarda fonksiyonlarını devam ettirebilen, buna hazırlıklarını sürekli geliştiren yaşam bölgeleridir. Zira Dirençlilik, herhangi bir sistemde meydana gelen bir aksaklığın ortadan kaldırılması, sistemin kesintiye uğratılmadan devamlığının sağlanması, risklere ve şoklara karşı sistemin güçlendirilmesi anlamına gelir. Türkiye Yüzyılı’nda Dirençli Şehir Paneli’ne katılan zamanın Eski Çevre Bakanı, TBMM Çevre Komisyonu Başkanı ve İBB’nin kaybeden adayı Murat Kurum yaptığı konuşmasında Gazze’deki çocukları örnek vermiş (!) onlar daha yürümeden ölmeyi öğreniyorlar demişti. Son depremde Türkiye’nin çocukları siyasetçilerden neler öğrendiklerini bile anlayamadan ölüverdiler! (n.ö)

***

Türkiye ve AB arasındaki Bilimsel İlişkilerde Önemli Adımlar Atılıyor!

Türkiye’de iyi değil, çok iyi şeyler oluyor ama içinizdeki bir kesimin ilgisini asla çekici şeyler değil. Zira, gelecek nesilleri ve insanlığı ilgilendiriyor bu gerçekleştirilenler. Sadece günübirlik yaşayanlar niçin ilgilensinler ki?! Sosyal medya ortamlarında dedikodu yapmak, iktidara çatmak, muhalefet yaptığını sanmak, futbolla ve dizilerle ilgilenmek daha önemliyken! Bugün, Türkiye ve AB arasında gerçekleştirilen görüşme ve temasların içeriğini nasıl anlatabilsek ki? Peki neler mi oldu?!

***

Türkiye – Almanya İlişkileri: Sözüm Steinmeier’a ama AB sen de kulak dik!

Günümüzün silâh üretimi ve çatışmalar, savaşlar, tarihsel gerginlikler koşullarıyla dolu ortamında, a) Kim dost, kim dalkavuk b) Kim müttefik, kim hasım/düşman c) Kim insanlık ortak değerlerinden yana ve uygulayabilmek için çırpınıyor, kim bu değerleri, « temel hak ve özgürlükler » kılıfına uydurup gerektiğinde muhataplarına karşı bir silâh veya ekonomik/ticarî/sosyal baskı aracı olarak kullanıyor. Bu « sac ayağı » üzerindeki kazanç, çıkar, yükselme ve güçlenme yarışında asıl sorulması gereken soru şu olmalı: Kim samimi, kim riyakâr ve içten pazarlıklı?! « Öfkesini, kinini kimseye sezdirmeyen, iyi görünüp kötülük yapan ve yapmaya devam edenler arasındaki ilişkiler »in türü nedir? Döner kesmekle düzelmez ilişkiler, samimiyet gereklidir, dürüstlük gereklidir, dost ve müttefikliğe uygun davranış ve devlet politikaları gereklidir.

***

Türkiye’de Çocuk Bayramı Kutlanırken, AB’den çocukları şiddetten daha iyi korumak için yeni önlemler

Avrupa Birliği’nin bugün Brüksel’de kabul ettiği tavsiye kararı, elbette doğrudan Türkiye’deki çocuklarla ilgili değil. Çocuk Bayramı‘na denk düşmesi de bir « tesadüf » olmalı! Ancak, içeriği Türkiye’de başta Aile’den ve çocuklardan sorumlu idarecilerin de dikkatlerini çekip, uyum sağlanması için gereken adımların atılması yönünde teşvik edici nitelikte ! AB Komisyonu’nun Demokrasi ve Nüfus İşlerinden sorumlu üyesi Dubravka Šuica atılan adımın, çocuklara yönelik şiddete karşı sıfır tolerans kültürüne doğru tüm aktörlerle ve çocuklarla birlikte sürdürülmesinin zorunlu olduğunu söylüyor. Zira, çocukların güvenli ve güçlendirilmiş koşullarda yetişmelerini sağlamak AB’nin geleceği ile de yakından irtibatlı temel bir yatırım niteliğinde.

***

Türkiye – Irak İlişkileri: Bir fincan kahvenin kırk yıl hatırı kalabilecek mi?

İlişkilerin gidişatını belirleyecek etkenlerden biri Türkiye’nin PKK ile mücadelesine Irak’ın nasıl destek veya iç politikasında tepki vereceği olacak. Ayrıca, Kerkük-Ceyhan petrol boru hattının hangi düzenlemelerle yeniden çalışmaya başlayacağına bakılacak… Ancak asıl önemlisi, bölgedeki dengelerde rol sahibi ABD, İran ve İsrail’in Türkiye ile Irak arasındaki ilişkilerde büyük bir değişime neden olabilecek Kalkınma Yolu gibi bir projeyi nasıl izleyecekleri, kabullenip kabullenmeyecekleri de merak konusu!

***

Yaşlılar Mahkemelerde Gençler Sokaklarda Hükümet ve Çevre Bakanı Nerede?

AİHM, Yaşlı kadınların açtığı davada, İsviçre’yi ulusal seragazı emisyonlarını azaltmak konusunda yetersiz bularak bunun insan hakları gaspı olduğuna hükmetti. Gençler, İstanbul, Kadıköy’de iklim grevindeydi. Gençler bir kez daha hükümetlere iklim adaleti çağrısı yaptı. İyi de hükümet, yerel yönetimler, muhalefet ve özellikle de Çevre Bakanlığı neden sessiz bu mücadelede! TOKİ işleri daha fazla mı para kazandırıyor ki insanlık umurlarında değil!

***

2500 Yaşlı Kadının Zaferi: Devletlerin temel hak ve özgürlükler açısından yapmadıkları için sorumlu tutulabilmeleri içtihatı!

Kişinin aşılması zor ve hatta olanak dışı görünen bir işteki engelleri yenme istenci, istek ve kararlılığına terimbilimde AZİM denir. Çocukluktan başlar, ölene dek te sürüp gider. Yasaya aykırılık, şiddetsizlik, kamuya açıklık, hesap verilebilirlik, hukuk devletine uygunluk için toplumların (Demokratik, özgürlükçü batılı ve çağdaş devletlerde) kendilerini yöneten yerel veya merkezi idare/iktidar ve siyasi partilere karşı tek yaptırımları sadece « sandık başı » değildir. Uygunsuzluk tespit ettiklerinde baskı oluşturabilmek için sivil direniş veya sivil itaatsizlik adı verilen karşı koyma eylemleri de mevcuttur. 64 yaşın üzerindeki isviçreli kadınların, küresel ortamda barışçıl bir devlet olarak tanınan İsviçre’yi tabiri caizse « dize getirdiği » hukuki süreç diğer toplumlara emsal teşkil edecektir. İşler, günümüzde sosyal medya ortamında cılız eleştiri yapmak, ağlaşmak, yaygara kopartmakla çözülmüyor ne yazık ki. Silâha başvurun, terör örgütü kurup dağa çıkın diyen sağduyu sahibi insanlar da yok (n.ö)

***

Özgür ve Egemen Toplum Olabilmek ve CHP

Cumhuriyeti kuran parti, “Cumhuriyetçi Hareket Partisi” olarak adlandırılmamıştır. Çünkü, “Cumhuriyet” ayrı, “Cumhuriyetçi” ayrı kavramlardır. CHP; cumhuriyetçinin değil, cumhuriyet insanın partisi olmak zorundadır. Cumhuriyet insan; kendisini cumhuriyet gibi yöneten aklı iradesi vicdanı hür insandır. Hareket, halkın içinde etkinleştirilmek istenen bir eğilimdir, halkın bütünü değildir. CHP, kendi içinde partiiçi cumhuriyetle yönetilen halka yönelik bir partiye dönüştürülmelidir!

***

12.000 ciltlik DNA Ansiklopedisi: İnsan Kaderi!

Epikür, dar açılı düşünceyle Tanrıyı insan yararı açısından yargıladı: Kötülük binyıllardır devam ettiğine göre Allah kötülüğü önlemek istiyor, önleyemiyorsa aciz; önleyebilirken önlemiyorsa kötü niyetlidir sonucuna vardı. Tanrı’nın İnsanüstü gücünün olaya 90 dereceden, dik açıdan bakabileceğini düşünemedi. Bugün bile dar açılı akıllar çözümü masalda, ya da inkarda sanmıyorlar mı! Peki, olayların akışı rastgele midir, önceden tasarlanmış mıdır, Kader bu denklemde nasıl bir rol oynuyor?

***

NATO, Türkiye’deki Amerikan Nükleer Cephaneliği ve AB ile İlişkilerin Geleceği!

İncirlik’te depolanmış Amerikan Nükleer Silâhlarının da gündemde bulunduğu ve yeni nükleer korunma şemsiyelerinin arandığı bir sırada, AB ile ilişkilerin dönüm noktasına getirildiği günümüzde Brüksel, Ankara karşısında nasıl davranacak? Bir nükleer savaşta Kıbrıs, Rus oligarklara ev sahipliği yaptığı, geçmişte Sovyetler Birliği ile iyi ilişkiler kurduğu için hedef olmaktan kurtulacak mı? Yoksa Türkiye Vetosunu kaldırmasa da mevcut engelleri yumuşatacak mı?

***

AB İklim Risklerinin Yönetilmesi: İnsanların Korunması Aciliyet Kazanıyor!

AB ülkeleri, 1990’lı yılların başından beri iklim kriziyle mücadelede konusunda önemli adımlar atıyor. AB’nin daha iddialı çevresel tedbirler aldığı gözlemleniyor. Ancak bu tedbirlerin görmezden gelinmemesi gereken oldukça ciddi bir ekonomik boyutu da yok değil! Bu bağlamda “İklim Risklerinin Yönetilmesi-İnsanların ve Refahın Korunması” başlıklı Komisyon’un son Tebliği, her şeyden önce iklim krizinin önlenmesine yönelik yatırımlar yapılmasını öneriyor. Zira, iklim krizi nedeniyle yüzyılın sonuna kadar AB GSYH’sinin yaklaşık %7 oranında daralabileceği gerçeğine gönderme yaparak, kısa vadeli kazançların uzun vadeli yıkımlara yol açabileceğine dair önemli bir mesaj içeriyor. Tebliğ, iklim kriziyle mücadele ederken refahın da korunması için yönetişimin ve var olan araçların güçlendirilmesi, yapısal politikalardan daha fazla yararlanılması ve iklim direncinin daha fazla finansmanına yönelik öneriler önerilerde bulunuyor.

***

AB Biyoteknoloji ve Biyo-Üretim: Geleceği Doğa ile İnşa Etmek

AB Sağlık, tarım, endüstri ve çevre gibi konularda yenilikçi çözümler sunan biyoteknoloji ve biyo-üretim vizyonu çerçevesinde, doğayla uyumlu bir şekilde AB’nin rekabet gücünü artırmaya yönelik adımlaratmayı hızlandırıyor. Bu bağlamda kabul ettiği son tebliğ, çeşitli düzenlemeler ve uygulamalar içeriyor. “Geleceği Doğa ile İnşa Etmek: AB’de Biyoteknoloji ve Biyo-Üretimin Güçlendirilmesi” başlıklı Tebliğ altında önerilen eylemler çözüm önerileri sunuyor. Peki nedir bunlar? Zira hepsi, Türkiye’yi ve son seçimlerde yeni seçilen yerel yöneticileri de yakından ilgilendiriyor!

***

Alissiz Harikalar Evreninde Şaşırışsız Yaşamak

Şaşırmak, merak etmek, anlamaya başlamak demektir. Şaşkınlık ise, beklenmeyen bir olayın sonucu olarak bir irkilme tepkisiyle yansıyan, kısa, zihinsel ve fizyolojik durum anlamına gelir. Hayret bir şey, duyulanı anlatmaya yarayan ünlemdir. Tuhaf bulmak, garipsemek ve yadırgamak manasında kullanılır. Bilgilenmek becerilenmek için değilse, niçin varsın bu Evrende diye soruyor Şair!

***

AB: Ortak Tarım Politikası ile İklim ve Çevresel Hedefler Arasındaki Dengeyi Koruma Arayışları!

AB Komisyonunun, sürdürülebilir tarım uygulamalarını teşvik yerine koşulluluk gerekliliklerini esnetmesi, OTP’nin meşruiyetini ve çevresel hedeflerini zayıflatabileceği öngörülüyor. Ayrıca, teklifin etki değerlendirmesi olmadan sunulmuş olması da eleştirilere yol açıyor. AP seçimleri öncesi, çiftçilerin bu protestolarının başta Avrupa Komisyonu olmak üzere AB kurumlarını ve liderlerini ciddi şekilde endişelendiriyor. AB’li çiftçiler, AB iş gücünün %4’ünden fazlasını temsil etmesinin yanısıra seçmenlerin genelinde destek görmeleri, AP seçimlerinde “sağa keskin bir dönüş” olasılığını artırıyor.

***

Yerel Seçimlerin Ardından: Ya Herro Ya Merro – 2 – Kızım Sana Dedim Gelinim Sen de İşit!

Yerel seçimler ile Genel olanı arasında kesin bir çizgi çizerek yaşama devam etmek gerekmektedir. Bu arada bir tür « ödüllendirildiği » veya iktidara uyarı aracı olarak kullanıldığı anlaşılan muhalefete de – özellikle « Ana » ve « Etnik » – görevler düşmüyor, seçmen tarafından izlenilmeyecek değil. Zira, son İstanbul « Banknot Kuleleri » olayını seçmenin görmezden gelerek oy kullandığı ve « hırsızlar veya yolsuzluk yapanlar » ile kendisini aynı konuma oturtmaktan çekinmediği kesinlikle düşünülmemelidir.

***